estiatoria larisa

• ελληνικά
• |
• english

Το μακρύ ταξίδι του ελληνικού κρασιού

            Οι Έλληνες, οι οποίοι διέπρεψαν στην οινοποιία, μονοπωλώντας σχεδόν την αγορά για αιώνες,  γνώρισαν το κρασί πιθανότατα από την αρχή της εγκατάστασής τους στο σημερινό τους τόπο, δηλαδή τουλάχιστον πριν το 1700 π.Χ.

Η σχετική με το κρασί μυθολογία (διονυσιακοί, ορφικοί κ.α. μύθοι) είναι πλουσιότατη, χωρίς όμως να δίνει συγκεκριμένες ενδείξεις. Αλλού ο θεός Διόνυσος χαρίζει το αμπέλι στους Ελλαδίτες (π.Χ. στην Αιτωλία), αλλού το κρασί συνδέεται με την Κρήτη και τη Νάξο (ο μύθος του Διονύσου και της Αριάδνης»), ενισχύοντας την εκδοχή περί φοινικικής ή αιγυπτιακής προέλευσης, αλλού πάλι το αμπέλι φέρεται ερχόμενο από τη Θράκη, που σύμφωνα με κάποιες πηγές ίσως ήταν ο βασικός προμηθευτής των Ελλήνων στους Μυκηναϊκούς χρόνους(άλλωστε η λατρεία του Διονύσου θεωρείται θρακικής - μικρασιατικής καταγωγής).

Οίνος και συμπόσιο

            Όπως και αν έγιναν τα πράγματα, οι Έλληνες αγάπησαν τον Διόνυσο και το κρασί, εκτιμώντας το γεγονός ότι τους βοηθούσε ανάλογα με την περίσταση να ξεχνούν τα βάσανα της ζωής, να έρχονται σε έκσταση ή να δημιουργούν ευχάριστη ατμόσφαιρα και κέφι στην συντροφιά. Το εκτιμούσαν λαός και άρχοντες, αλλά και οι φιλόσοφοι, ενώ οι ποιητές δεν παρέλειψαν να το υ-μνήσουν. Πάντως δεν συνήθιζαν να μεθούν, ούτε είχαν εκτίμηση στους μεθύστακες. Το τελετουργικό του επίσημου συμποσίου, όπου ο «συμποσιάρχης», συχνά προϊστάμενος των «κεραστών» και των «οινοχόων», επέβλεπε τόσο το νέρωμα του κρασιού, όσο και την ποσότητα που θα έπινε ο κάθε συμπότης ανάλογα με την κατάστασή του, δηλώνει ότι η αποφυγή της μέθης και η διατήρηση πολιτισμένης ατμόσφαιρας ήταν σημαντική υπόθεση.

Και από οίνος έγινε κρασί

Οι πρόγονοί μας έπιναν το κρασί τους με διάφορους τρόπους. Γενικός κανόνας ήταν η ανάμειξη του κρασιού με νερό, σε αναλογία συνήθως 1:3 (ένα μέρος οίνου προς τρία μέρη νερού), 1:2 ή 2:3, είχαν δε ειδικά σκεύη τόσο για την ανάμειξη (κρατήρες και κύαθους, δηλ. μακριές, βαθιές κουτάλες), όσο και για την ψύξη του πριν την κατανάλωση (ψυκτήρες), αν και το έπιναν συχνά και ζεστό, αφού η ψύξη του κρασιού με πάγο από τα βουνά ήταν μεγάλη πολυτέλεια. Η πόση ανέρωτου κρασιού (άκρατου οίνου) θεωρείτο βαρβαρότητα. Ήταν επίσης διαδεδομένη η κατανάλωση κρασιού με μέλι. Συχνά αρωμάτιζαν το κρασί τους με διάφορα μυρωδικά, όπως π.χ. θυμάρι, μέντα, γλυκάνισο, πιπέρι ή σμύρνα.

 Οινοποίηση

            Ο τρόπος παραγωγής του κρασιού δε διέφερε ουσιαστικά από αυτόν των ημερών μας. Η αμπελουργία είχε φτάσει σε υψηλά επίπεδα τέχνης. Συνήθως καλλιεργούσαν το αμπέλι απλωμένο στη γη, χωρίς υποστηρίγματα - τεχνική που ακόμη και σήμερα είναι σε χρήση σε κάποιες περιοχές, όπως στη Σαντορίνη). Οι Έλληνες γνώριζαν την παλαίωση του κρασιού και την άφηναν να γίνει σε θαμμένα πιθάρια, σφραγισμένα με γύψο και ρετσίνι (ίσως έτσι ανακαλύφθηκε η επίδραση της προσθήκης ρετσινιού). Το κρασί εμφιαλωνόταν, ανάλογα με το πόσο μεγάλο ταξίδι είχε μπροστά του μέχρι την κατανάλωση, σε ασκούς ή σε σφραγισμένους πήλινους αμφορείς, αλειμμένους με πίσσα (ή ρετσίνι) για τέλεια στεγανοποίηση, στους οποίους συχνά αναγράφονταν με μπογιά ή με σφραγίδα τα πλήρη στοιχεία του περιεχομένου οίνου: περιοχή προέλευσης, έτος παραγωγής, οινοποιός και εμφιαλωτής.

Εξαγώγιμος και διάσημος

            Το εμπόριο των ελληνικών κρασιών απλωνόταν σε ολόκληρη τη Μεσόγειο, μέχρι και την ιβηρική χερσόνησο και φυσικά στον Εύξεινο πόντο, ήταν δε μία από τις σημαντικότερες οικονομικές δραστηριότητες των προγόνων μας. Σε πολλές πόλεις υπήρχαν ειδικοί νόμοι για να εξασφαλίζουν την ποιότητα του κρασιού, αλλά και «προστατευτικοί» ενάντια στον ξένο ανταγωνισμό και τις εισαγωγές (χαρακτηριστικό παράδειγμα η σχετική νομοθεσία της Θάσου, σύμ-φωνα με την οποία πλοία με ξένο κρασί που πλησίαζαν το νησί δημεύονταν!).  Από διάφορες πηγές μας έχουν διασωθεί τα ονόματα των οινοπαραγωγικών περιοχών και των κρασιών που έβγαζαν. Αρχικά, τα πιο ξακουστά κρασιά  ήταν αυτά του βορείου Αιγαίου: της Λήμνου, της Θάσου, της Λέσβου, της Χίου, της Ικαρίας, της Σάμου. Αργότερα, μετά την κλασική εποχή, απέκτησαν μεγάλη φήμη και τα κρασιά της Ρόδου, της Κω και των λοιπών Δωδεκανήσων, της Θήρας, της Νάξου, της Κρήτης και της Κύπρου. Στην ελληνιστική εποχή μπήκε σε νέα βάση η οινοπαραγωγή της Αιγύπτου, με κύριο προϊόν τον Μαρεωτικό οίνο.

Ποικιλίες
Οίνος: Λέξη με αρχαιότατη προέλευση
Το ταξίδι μας στον κόσμο του κρασιού
Το μακρύ ταξίδι του ελληνικού κρασιού
Με «διαβατήριο» ελληνικό και στην Ευρώπη
Το κρασί και ο τόπος μας
Εκπαιδεύοντας τις αισθήσεις μας
Η Ελλάδα και τα κρασιά της
Ο αμπελώνας της Ελλάδας
Αμπελώνες στην κεντρική Ελλάδα
Ελληνικές ποικιλίες σταφυλιών
Ξένες ποικιλίες σταφυλιών
Λουλούδια και φρούτα στα αρώματα των κρασιών
Τα ροζέ της άνοιξης
Ετικέτα: Το Διαβατήριο του Οίνου
Ειδικές ενδείξεις Οίνων
Σερβίρισμα οίνου
Ασύρτικο – Το βαρύ πυροβολικό του ελληνικού οίνου
Sauvignon Blanc
Αγιορείτικο Άβατον 2003
Κορμίλιτσα
Τύποι Ελληνικών Οίνων
Αμπελώνες στη Βόρεια Ελλάδα
Αμπελώνες Πελοποννήσου και νησιών Ιονίου
Αμπελώνες στα νησιά του Αιγαίου
Ελληνικά γλυκά κρασιά
Ερυθρό κρασί και θερμοκρασία περιβάλλοντος
Μαλαγουζιά: Η βασίλισσα ξανά στο θρόνο της
Λημνιώνα, η ανα-γέννηση μιας θεάς

 

• τηλ.: 2410287833
• κιν.: 6974795618
• email1:info@namethimasai.gr
• πληροφορίες blog Facebook
• a.petroulakis@namethimasai.gr